Met de steun van verwervingssubsidies vanuit het Strategisch Project Getestreek, kon de stad Landen in 2023 het perceel genaamd ‘De Grooten Hof’ in het centrum van Attenhoven (Landen) verwerven. Voorwaarde voor deze subsidie is dat dit perceel een publieke functie krijgt.
Binnen het Strategisch Project werd in een onderzoekstraject rond ‘leefbare dorpen’ een visie op de dorpskernen ontwikkeld, en voor de ‘dorpsbundel’ van Attenhoven werd het herstel van historische fruitgaarden, de uitbreiding van het trage wegennetwerk (verbinding met De Beemden) en de beeldwaarde van het beschermd dorpsgezicht als belangrijke opgaven aangehaald.
Het dorpsgezicht van Attenhoven is bovendien beschermd erfgoed. Uit het beschermingsbesluit:
“De onmiddellijke omgeving van de kerk en pastorie wordt vooral gedomineerd door de hoogstamboomgaard “Den grooten hof” aan de Kastelstraat, ten noordoosten en oosten grenzend aan de kerk- en pastoriesite. De oude kersenboomgaard, toegankelijk via een ijzeren hek tussen bakstenen pijlers, is plaatselijk ingeboet met jonge perenbomen. De fruitbomen staan in een permanent grasland met microreliëf. In de vegetatie zijn relicten aanwezig van een soortenrijke Kamgrasweide (Kamgras, Scherpe boterbloem, Madeliefje, ...). (…) Representatief voorbeeld van een typische kleine dorpskern in Droog-Haspengouw, gekarakteriseerd door een verheven kerk- en pastoriesite bezijden de hoofdstraat, omgeven door dorpswoningen, middelgrote hoeves en open ruimte ingevuld door een hoogstamboomgaard en weilanden doorsneden door kerk- en voetwegen.”
Anno 2024 is de hoogstamboomgaard bijna verdwenen. Het perceel wordt jaarlijks meermaals bemest met beer en kunstmest en besproeid met herbiciden door de huidige pachter, die het perceel als hooiland beheerd. Langzaamaan verdwenen bijna alle bomen.
In dorpskernen ontstaan tegenwoordig dezelfde problemen als in de grote steden. De auto wint meer en meer aan plaats, groen moet hier vaak voor wijken en onbebouwde percelen worden in ‘sneltempo’ verkaveld en bebouwd. Het is net deze open groene ruimte die deze dorpskernen leefbaar houdt en het dorpsgevoel/plattelandsgevoel versterkt. Groen zorgt voor een aangename woonomgeving, zorgt voor verkoeling in de zomermaanden en zorgt ervoor dat het water kan infiltreren waar het valt. De klimaatuitdagingen zijn voor Attenhoven niet anders dan voor andere steden en gemeenten.
Met de aankoop en het herstel van de Grooten Hof hopen de partners om Attenhoven niet alleen aantrekkelijker te maken voor de bewoners maar kunnen we tegelijkertijd de biodiversiteit boosten en het onderlinge contact tussen de bewoners versterken.
De stad Landen wil samen met lokale partners deze plek ontwikkelen tot een ‘belevingsboomgaard’ met ruimte voor buurtbewoners en biodiversiteit.
Omdat het gaat over een beschermd dorpsgezicht, is één van de doelstellingen ook de opmaak van een geïntegreerd natuurbeheerplan voor de site. Zo is de duurzaamheid van deze investering gegarandeerd.
We zetten in op natuur, erfgoed en beleving door de oude (kersen)boomgaard in ere te herstellen en gebruik te maken van een grotere diversiteit aan fruitrassen (appel, peer, kers, noot, pruim,…), enkele belevingselementen toe te voegen en natuurinformatie en -educatieve acties uit te rollen voor jong en oud. Zo creëren we tussen de verschillende toegangspoorten van de boomgaard een heus ‘belevingslint’, een parcours dat de bezoeker naar verschillende zones in de boomgaard trekt.
Op vlak van biodiversiteit, gaan we het oude ecosysteem herstellen en vorm geven met KLE of Kleine Landschaps Elementen zoals hagen en heggen. We voorzien een dubbele heg en een lage meidoornhaag rond de weide. Herstel van de typische kenmerken van het Haspengouwse landschap zal voorop staan. De percelen worden beheerd als permanent weiland en dit op een manier waardoor de relicten van de halfnatuurlijke vegetaties behouden en versterkt worden. De ontwikkeling naar een soortenrijk Kamgrasland (Kamgras, Scherpe boterbloem, Madeliefje, ...) wordt nagestreefd. De perceelsrandbeplantingen met door ‘Eénstijlige meidoorn’ gedomineerde hagen worden hersteld. Aanvullende perceelsrandbeplantingen (vb. Gele Kornoelje, hazelaar, bramenstruweel,…) zijn mogelijk mits op traditionele wijze worden gerealiseerd en ze belangrijke zichten niet verstoren.
Landen
Provincieplein 1
3010 Leuven
België