Boerenmarkt Kaprijke

Sinds 3 jaar is Boerenmarkt Kaprijke wekelijks terug in het centrum van de gemeente Kaprijke. De lokale korte keten-producenten, vzw Plan B en gemeente Kaprijke bundelen hiervoor de krachten. De Boerenmarkt verkleint de afstand tussen consumenten en lokale producenten en vergroot de betrokkenheid van consumenten bij de lokale voedselproductie. De diverse lokale producten worden centraal aangeboden wat het voor de consument logistiek eenvoudiger maakt om lokale voeding te kopen. De stabiliteit van dit afzetkanaal wordt gewaarborgd door de wekelijkse frequentie, het hele jaar door, waarbij een gevarieerd aanbod van basisproducten aanwezig is. De interactie tussen landbouwer en bezoeker draagt bij aan de kennisopbouw over duurzame landbouwpraktijken, seizoensgebonden voedsel en de korte keten-sector. De Boerenmarkt is een voedselhub. Wekelijks komen lokale voedingsproducenten en -consumenten samen, geven elkaar advies, kopen producten van elkaar, informeren over hun werkwijze, keuzes en producten.

Met de organisatie van de Boerenmarkt willen we de diverse korte keten-en lokale voedingsproducenten uit de streek een stabiel afzetkanaal bieden. We onderstrepen hier de basisprincipes van Korte Keten volgens het Steunpunt Korte Keten: 

1. Korte Keten staat voor een faire prijs
2. Korte Keten biedt een alternatief voor het huidig landbouwmodel
3. Korte Keten is maatschappelijk gedragen 
4. Korte Keten is lokaal gedragen
5. Korte Keten biedt kansen aan nieuwe boeren
6. Korte Keten zoekt antwoorden op het klimaatvraagstuk

Toelichting te vinden op https://steunpuntkorteketen.be/korte-keten/basisprincipes

De aanpak die de Kaprijkse Boerenmarkt typeert, is om lokale voedselproductie centraal te stellen op de Boerenmarkt maar om ook in te zetten op andere dynamieken die genereert worden. Zo merken we dat de Boerenmarkt een vliegwiel is, dat tegemoet komt aan diverse uitdagingen waar een plattelandsgemeente mee kampt:

• Gemeenschapsbinding
  Het is een wekelijkse sociale ontmoetingsplaats tussen buren, burgers, bezoekers, consumenten en producenten. Mensen uit de gemeenschap komen er elkaar ongedwongen tegen. Dit bevordert de sociale cohesie, gevoelens van verbondenheid en helpt bij het bestrijden van eenzaamheid. Er is steeds tijd op de Boerenmarkt om een 'klapke' te doen met elkaar. We organiseren al eens een optreden of activiteit waar mensen op een laagdrempelige manier aan kunnen deelnemen (vb tweedehandsbeurs kinderkleding en-speelgoed, plantenruilbeurs…). Tevens wordt deelname door lokale verenigingen en goede doelen gestimuleerd. Deze kunnen gratis deelnemen en worden actief gecontacteerd. Bv Okra Kaprijke nam met hun dansgroep en pannenkoekenbak al deel, harmonie Yver en Eendracht uit Kaprijke tradt er op, acties tvv dierenasiel Meetjesland en Kom op tegen Kanker verwelkomen we graag.
• Lokale economie
  Op de Boerenmarkt in Kaprijke zijn niet alleen lokale producenten welkom, ook starters en zelfstandigen zijn welkom, ook al is hun dienst niet direct gelinkt aan lokale voedingproductie, landbouw of voedingverwerking. We doen dit om lokale starters en zelfstandigen wel de kans te geven te verbinden met andere zelfstandigen en mensen uit de gemeente. We werken hier trapsgewijs: mensen uit de gemeente mogen altijd deelnemen, hoe verder af van de gemeente, hoe selectiever we zijn en onderzoeken we welke meerwaarde deze standhouder is tov het huidige aanbod en de waarden die we met de Boerenmarkt willen uitstralen (duurzaamheid, eigen productie, ambacht, innovatief)
  De Boerenmarkt past binnen het toeristisch beleid van een ‘florerende bestemming’. De horeca uit de omgeving merkt tijdens de Boerenmarkt een toename van mensen die even afzakken, de tijd nemen. Ook logieshouders uit de streek verwijzen hun bezoekers graag door naar de Boerenmarkt om de ongedwongen sfeer te ervaren (bv bij Hof Ter Heide uit Lembeke hangt de nieuwsbrief uit van de Boerenmarkt.)
• Mobiliteit
  Dor het centraliseren van lokale producten moeten consumenten niet naar de verschillende boerderijen om producten te kopen, maar vinden ze deze op één plek. Ook de standhouders zijn uit de directe omgeving afkomstig waardoor er weinig transport nodig is voor afname van hun producten. Inwoners uit Kaprijke en omstreken kunnen laagdrempelig aansluiten bij de verschillende mogelijkheden van de Boerenmarkt: als standhouder, bezoeker, vrijwilliger, optreden, ... De Boerenmarkt wil mee ervoor zorgen dat mensen dichtbij hun woonplaats mogelijkheden en dynamiek ervaren.

Met vliegwiel bedoelen we dat deze verschillende dynamieken elkaar versterken en tevens ook de Boerenmarkt versterkt. De Boerenmarkt, een plek waar hét samenkomt, zichtbaar wordt. Waar mensen iets kunnen uitproberen, nieuwe ideeën zich kunnen ontwikkelen, er wat te beleven is in de publieke ruimte, kleinschaligheid gewaardeerd wordt. Een voelplek voor wat er leeft, voor de ‘stem van de man op de straat’, om dingen in beweging te brengen. De Boerenmarkt, die er mee voor zorgt dat het goed wonen, werken en leven is in Kaprijke en omstreken. Waar het leven en werken op het platteland beleefd wordt, zichtbaar wordt en gewaardeerd wordt zodat mens en initiatief zich gesterkt voelt.

De Boerenmarkt heeft ondertussen een reguliere werking maar is nog te kwetsbaar. Als er een aantal sleutelfiguren wegvallen, is het voortbestaan van de Boerenmarkt in gevaar. Daarom willen we de Boerenmarkt verder inbedden in de gemeenschap en wat er ondertussen al geleerd is, delen met verschillende actoren en via een onderzoekende aanpak nagaan welke duurzame samenwerking voor bestendiging van de Boerenmarkt kunnen zorgen. We zetten daarom met dit project in op deze 2 elementen:

1. We zoeken naar marktuitbreiding, waarbij we vooral mikken op een aanvullend aanbod van de huidige standhouders. We gaan hiervoor in overleg met de huidige standhouders. Contacteren proactief potentiële standhouders en zoeken, indien nodig, naar drempelverlagende mogelijkheden om hun aanbod op de Boerenmarkt te krijgen.
2. We zetten samenwerkingen op met diverse actoren uit het Kaprijkse ecosysteem. Hiervoor brengen we het ecosysteem eerst in kaart: korte keten-producenten, klassieke landbouwers, consumenten, vrijwilligers, lokale politici en ambtenaren, Kaprijkse kleuter- en basisschool, Kaprijkse zorg- en welzijnsorganisaties, Kaprijkse verenigingen, sportclubs, …. We organiseren een aantal groepsbijeenkomsten en maken ook individuele contacten. Hierbij gaan we onderzoekend te werk om de contexten van deze actoren goed te begrijpen en leggen we de werking van de Boerenmarkt toe. 

We richten een aantal testcases op voor mogelijke samenwerking. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn:

• communicatiekanalen gebruiken voor externe promotie van activiteiten
• medewerking bij elkaars activiteiten
• vrijwilligerswerking uitbreiden
• infomomenten 
• lokale voeding gebruiken in de eigen werking 
• gezamenlijke aankopen
• gebruik opbergruimte

Via een plan van aanpak omschrijven we deze testcase en zorgen we ervoor dat elke actor goed op de hoogte is van zijn rol en van de verwachtingen. Na de uitvoering maken we met de betrokkenen een evaluatie waarbij we de ervaringen delen met elkaar en lessen trekken uit het het geleerde. We maken hiervoor een evaluatieformulier op waarin we dit neerschrijven. Door elkaar beter leren kennen, inspelen op elkaars noden, uitdagingen, sterktes zijn we ervan overtuigd dat samenwerkingen een meerwaarde worden en vanzelfsprekend. Dit zorgt voor een betere inbedding in de gemeenschap en bouwt ook zo aan de gemeenschap.