Optimaliseren van logistiek en klantencomfort van de korte keten

We vertrekken enerzijds van 2 vaststellingen : 

1. Aan de ene kant wil de in duurzaamheid geïnteresseerde consument een groter gebruiksgemak : flexibiliteit in de boodschappenmand, o.a. zelf bepalen van de samenstelling, zelf bepalen van het ritme (wekelijks of onregelmatig).
   Uit veel enquêtes blijkt dat de consument wél belangstelling heeft om meer lokaal te kopen (dat bewees de corona periode ten overvloede), maar haakt af door ingewikkelde bestelprocedures en het ontbreken van een one stop shop formule - met tijdrovende en omslachtige ophalingen tot gevolg tussen verschillende leveranciers of ophaalplaatsen)
2. Tegelijk botst de korte keten producent op logistieke moeilijkheden om een levensvatbare (inkomensgenererende) toegang tot de markt te vinden : schaalgrootte door tekort aan omzet is vaak een belemmering, met logistiek onrendabele leveringen tot gevolg. Daardoor is het als korte keten producent moeilijk om te groeien. De krimp na de corona push is voor veel lokale producenten een hard ontwaken geweest. De lokale boer of producent focust vooral op ecologische verantwoorde productie en is daar vaak innovatief in, maar ontbreekt tijd (soms marketingkennis) om duurzame toegang tot de markt te vinden.

Daarom is De Wassende Maan begin 2023 – na een strategisch bezinningsproces najaar 2022 – al begonnen met de voorbereiding van een toegankelijke hub voor de korte keten. Wij zijn ervan overtuigd goed geplaatst te zijn om deze reshuffle van de korte keten distributie in goede banen te leiden. Immers, sinds 2019 heeft De Wassende Maan al ervaring met webshop activiteiten. Aanvankelijk gestart als een faciliteit om abonnees toe te laten om extra volumes groenten, fruit en aardappelen te bestellen, werd het gamma uitgebreid met een basisassortiment droogwaren en dranken (+- 200), en sinds januari ook gekoelde producten. Dit assortiment wordt nu drastisch uitgebreid tot het hele winkelassortiment, en tegelijk geheroriënteerd naar de korte keten. Door deze webshop activiteiten hebben we ervaring met professionele orderpicking : anders dan bij veel collega’s uit de korte keten worden de bestellingen door ons in geïndividualiseerde boxen geleverd, gekoelde producten eveneens (in thermoboxen met 18uur gegarandeerd onder de 5°). We zijn aan het investeren in een nieuw toegankelijk platform waarop de klant z’n bestellingen kan doen, een afhaalpunt in z’n buurt en afhaalmoment kiezen, betalen met alle huidige tools. Tegelijk voorziet de nieuwe IT in  een optimale backoffice voor orderpicking met behulp van tablet, communicatie met de klant (o.a. reminders voor ophaling), bestelprocedures, rapportage, .. Oorspronkelijke benadering was om het bestaande winkelassortiment van De Wassende Maan geleidelijk te heroriënteren naar de korte keten. Nu staat er voor de korte keten sector op korte termijn een belangrijke wijziging te gebeuren, nl. door de stopzetting van de activiteiten van Voedselteams. Deze stopzetting is nu finaal voorzien eind mei. Dit is jammer want Voedselteams is een ge vestigde naam, die als pionier in de korte keten een belangrijk track record had gerealiseerd door een netwerk van lokale boeren en producenten te ondersteunen, en vooral in Oost-Vlaanderen consumenten te betrekken en te overtuigen van de korte keten. Te lang heeft men echter gewerkt in een model dat zowel van de producenten als de consumenten veel goodwill vraagt. Producenten moeten elkaar behelpen met leveringen, deels ook door Voedselteams zelf georganiseerd. Het is elke week weer een huzarenstukje om de producten op vrijdag in de depots geleverd te krijgen. In de depots worden de producten in bulk geleverd, waarna de klant zelf zijn bestelde producten in de juiste hoeveelheid moet meenemen (er is geen geïndividualiseerde orderpicking – soms staan vrijwilligers van het depot hiervoor in). 
Alhoewel we zelf het stoppen van Voedselteams betreuren, vormt de stopzetting tegelijk een grote kote termijn uitdaging én een kans om de sector te professionaliseren. De professionalisering spreekt voor zich (veel groter aanbod, groter bestelgemak, veel groter netwerk van leveringspunten, geïndividualiseerde orderpicking, een bemande klantendienst, etc). Dit biedt ook de kans – én de uitdaging – om op de nieuwe webshop het assortiment op korte termijn drastisch te heroriënteren naar de korte keten. Probleem is het logistieke netwerk. Als dit uiteenvalt dreigen vele boeren en producenten een belangrijke afzet te verliezen, omdat het gekoelde transport, de ophalingsronde en de organisatie ervan dreigen verstoord te worden en stil te vallen. Dan haken ook de klanten van Voedselteams af.