Warme wensen van jonge mensen

Dat de Covid-19-pandemie een invloed heeft op de mentale gezondheid van heel wat Belgen, is geen geheim. Volgens cijfers van Statbel, de Belgische dienst voor statistiek, verklaart meer dan de helft van onze landgenoten dat de pandemie een negatieve invloed had op zijn mentale gezondheid. Bij jongeren ligt dit cijfer zelfs nog veel hoger. Maar liefst 63,1% van de jongeren geeft aan een negatieve impact te ervaren.
Dit is niet verwonderlijk, de maatregelen hadden immers een grote impact op de leefwereld van kinderen en jongeren. Scholen en vrijetijdsactiviteiten werden sterk ingeperkt. Elkaar ontmoeten was er niet meer bij.
Nu het leven terug zijn normale gang gaat, blijft het toch belangrijk om een vinger aan de pols te houden bij de mensen die een negatieve impact hebben ervaren.
Mede hierdoor deed de gemeente Kortenaken in 2021 in samenwerking met Bataljong en het Beleefproject een nodenbevraging bij kinderen en jongeren in de gemeente. Wat vinden kinderen, jongeren en hun ouders van het vrijetijdsaanbod in de regio? Zijn er voldoende plekjes waar ze spontaan kunnen spelen en ontmoeten? 

Op deze en nog veel andere vragen gingen we met deze nodenbevraging op zoek naar antwoorden. Uit de enquête kwamen enkele opvallende bevindingen naar voren:

• Het vrijetijdsaanbod van zowel de gemeente als de Beleefregio is minder bekend.
• Zowel de leeftijdsgroepen onder de 12 jaar als boven de 12 jaar, en volwassenen, vinden dat er te weinig plekken zijn waar kinderen en jongeren spontaan kunnen spelen of rondhangen.
• Slechts 33,33% van de respondenten boven de 12 jaar weet bij wie ze terecht kunnen als ze zich niet goed voelen en hulp nodig hebben, of als ze vragen hebben.
• Maar liefst 77% geeft aan dat de gemeente niet naar hun mening luistert over hun leven en buurt. Bijna 85% geeft aan dat ze nooit de kans krijgen om deel te nemen aan plannen en beslissingen die betrekking hebben op de gemeente en de buurt.
• In antwoord op de vraag waar de gemeente zich op moet richten, gaven de meesten aan dat er aandacht moet worden besteed aan vrijetijdsbesteding en aan het creëren van ruimtes voor kinderen en jongeren in de publieke ruimte.
• De kinderen en jongeren in de gemeente wilden meer spelelementen in het speelbos, skate-mogelijkheden, speelplekken met onder andere klim- en klauterparcours, en een gamehal.
  Op basis hiervan wil de gemeente starten met het project 'Warme wensen van jonge mensen'.
  We willen tegemoetkomen aan deze noden en vragen door warme plekken te organiseren waar kinderen en jongeren kunnen spelen, chillen en elkaar ontmoeten. Op deze plekken willen we ieder kind en jongere ook de mogelijkheid geven om op een veilige manier hun vragen te stellen en hun mening te delen. Als doelgroep beogen we hier voornamelijk kinderen en jongeren tussen de 6 en 18 jaar.

In samenspraak met de kinderen en jongeren willen we de volgende acties ondernemen:

• Ontwikkeling gamehall in de Vruen: in samenwerking met jongeren zelf ontwikkelen we een gamehall. Hiervoor wordt gedacht aan de ruimte naast de cafetaria van de sporthal. Deze gamehall zou telkens geopend kunnen zijn tijdens de openingsuren van de cafetaria. Dit zorgt er enerzijds voor dat jongeren een eigen plek krijgen, waar ze tevens iets kunnen drinken, maar anderzijds dat er ook sociale controle in de buurt aanwezig is. Op woensdag zal een maatschappelijk werker van het OCMW, of de jeugdconsulent van de gemeente aanwezig zijn op deze plek om in gesprek te gaan met de jongeren. Zo kunnen ze een vinger aan de pols houden, een luisterend oor bieden, antwoorden geven en eventueel doorverwijzen naar de juiste hulp indien nodig.
• Wenspu(n)t: Aan de speeltuinen van de gemeente worden 'wenspu(n)ten' geplaatst. Deze punten hebben een meervoudig doel. Enerzijds zal er algemene info getoond worden die interessant is voor de kinderen / jongeren in de buurt, maar anderzijds heeft het punt ook een interactief karakter. Kinderen en jongeren worden gevraagd naar hun wensen, ideeën, maar ook hun problemen of bedenkingen kunnen ze delen via 'wenspu(n)t'. Op de wensen, ideeën en bedenkingen die algemeen zijn, zal op het paneel antwoord gegeven worden. Voor persoonlijke problemen, gevoelens of bedenkingen zal de maatschappelijk werker van het OCMW rechtstreeks contact opnemen met de jongere of kind in kwestie. Op deze manier willen we met de wenspu (n)ten jongeren en kinderen het gevoel geven dat ze een stem hebben in de gemeente en dat er ook effectief naar hen wordt geluisterd. We kunnen niet garanderen dat alle wensen uitkomen, maar wel dat er naar geluisterd wordt en dat ze een gemotiveerd antwoord krijgen op hun vraag. Anderzijds kan het voor jongeren of kinderen soms handig zijn om in hun buurt een plaats te hebben waar ze op een anonieme manier hulp kunnen zoeken. Ze moeten niet zelf de stap zetten naar een professionele organisatie, wij komen naar hen.
• Spelen op maat: In samenspraak met de kinderen en jongeren gaan we dan ook op zoek naar spelelementen en attributen (bv. boksbal) waarbij zij zich kunnen uitleven en hun gevoelens kunnen op afreageren. Er wordt hier gedacht aan skate mogelijkheden en een gamehall (zie nodenbevraging Bataljong). Door speelplekken te ontwikkelen waar kinderen en jongeren zich thuis voelen (mede omdat ze zelf aan de basis van de inrichting liggen), zorgen we eveneens voor ontmoetingsplekken. Dit zorgt voor sociale cohesie en kan isolement en eenzaamheid voorkomen.
• Spelen in kaart: De warme plekken waar kinderen en jongeren kunnen spelen, chillen en elkaar kunnen ontmoeten worden in kaart gebracht. Op deze manier wordt het aanbod duidelijker gemaakt, maar er zal eveneens aangegeven worden welke trage wegen er gebruikt kunnen worden om zo veilig mogelijk de verschillende plekken te bereiken. Ook zal er op deze kaart aandacht besteed worden aan het welzijnsluik van het project en wordt duidelijk gemaakt waar kinderen en jongeren terecht kunnen met vragen.
• Blijvende betrokkenheid en zeggenschap in het bestuur: De gemeente Kortenaken heeft geen middelbare scholen. Daarom zijn de tieners een moeilijkere doelgroep om te bereiken. We hebben vaak heel wat geëngageerde kinderen in de kindergemeenteraad, maar zodra ze naar de middelbare school gaan, verliezen we deze connectie. De leden van de jeugdraad zijn dan weer vaak ouder en hierdoor hebben de tieners tussen de 12 en 18 jaar geen vertegenwoordiging. Om hen te bereiken zouden we een tienerraad willen oprichten. Hierdoor kan beter in kaart gebracht worden wat deze groep boeit en waar ze tegenaan lopen. Er werd reeds gepolst naar mogelijke interesse en dit werd zeer positief onthaald.