Bels Pleintje

Weelde-Statie is een deelgemeente van Ravels, gelegen aan de Nederlandse grens. Het dorp is redelijk jong. Het ontstond in 1900 mede door de aanleg van het grensstation op de toenmalige spoorlijn Tilburg - Turnhout. Met zijn 1.112 inwoners is Weelde-Statie een kleine, maar diverse gemeenschap. Het dorp telt ongeveer evenveel Vlaamse als Nederlandse buren die wonen in drie diverse wijken, waaronder een oudere wijk rond de Huzenblek, een nieuwe wijk in aanbouw op het Nonnenbos en een sociale woonwijk van SHM De Noorderkempen aan de Parkstraat.

Weelde-Statie ligt redelijk afgescheiden. De dorpskern vormt een driehoek die wordt omgeven door gewestwegen, het industrieterrein en de loodsen van Weelde Depot, en het reserve NAVO-vliegterrein. Voor basisvoorzieningen trekken de inwoners richting Weelde of over de Nederlandse grens. Weelde-Statie heeft wel een basisschool - ‘t Spoor - waar kleuters en lagere schoolkinderen uit het dorp terecht kunnen.

De voorbije jaren gaven de inwoners op verschillende participatiemomenten (georganiseerd door SHM De Noorderkempen en n.a.v. het Veerkrachtige Dorpentraject Weelde-Statie) aan dat er nood is aan meer spontane ontmoetingskansen en gezellige ontmoetingsplekken in de woonkern. Het terrein van 1ha in de Parkstraat, grenzend aan de sociale woonwijk, wordt steeds opnieuw gesignaleerd als een grote opportuniteit als groene en multifunctionele ontmoetingsplek. Er werden sindsdien al wel zaken gerealiseerd aan de Parkstraat zoals een inclusieve trampoline en een Ipitup beweegbank. Maar het terrein is zo groot dat er heel wat extra mogelijk is qua spel, beleving en ontmoeting in combinatie met meer natuur en landschappelijke elementen.

Vanuit het traject Veerkrachtige Dorpen is een geëngageerd dorpsteam gegroeid dat zich inzet voor realisaties in Weelde-Statie die de leefbaarheid en de veerkracht van het dorp verhogen. Het dorpsteam heeft in zijn acties en realisaties extra aandacht voor het bereiken en betrekken van buren uit de sociale woonwijk, al blijkt dat niet altijd evident. De leden van het dorpsteam (ook SHM De Noorderkempen neemt deel aan de overlegmomenten) benoemen dan ook vaak de nood aan meer ontmoetingskansen met en afgestemd op de inwoners van de sociale woonwijk. De ontwikkeling van het terrein in de Parkstraat biedt hier een goede opportuniteit toe.

Die ontwikkeling (ontwerpfase en uitvoeringsfase) willen we participatief aanpakken, met extra aandacht voor medewerking van inwoners uit de sociale woonwijk, ook als toekomstige eindgebruikers. Ook de verbinding met de rest van de woonkern mag niet uit het oog verloren worden. Het is de ambitie om het Bels Pleintje te ontwikkelen, maar ook de connectie met andere open plekken in de omgeving hierbij te bewaken en verbeteren. Hierbij wordt er in eerste instantie gedacht aan de (zeer) nabijgelegen open ruimte in de Bosvenstraat (waar nu een hondenlosloopzone is gevestigd).

Het gemeentebestuur heeft dit dossier al meermaals bekeken en is bereid om hierin te investeren. Het was echter snel duidelijk dat het lokale bestuur over onvoldoende expertise en middelen beschikt om het potentieel van het terrein ten volle te benutten. Het is immers niet voldoende om er enkele speeltoestellen te plaatsen. Het is de bedoeling om een plaats te creëren waar alle inwoners zich welkom voelen en waar verschillende functies gecombineerd worden en elkaar aanvullen. Het opwaarderen van de saaie grasvlakte met natuurlijke elementen en inheemse beplanting verhoogt de biodiversiteit en natuurbeleving. Denk maar aan bloemen, bessen, herfsttinten, vogels, vlinders en bijen. Een aandachtspunt is de aanwezigheid van glas in de ondergrond, wegens een voormalig afvalstort. Dankzij de hulp van de verschillende gespecialiseerde partners die het participatieve traject mee begeleiden, die voldoende kennis hebben om een goed, maar haalbaar ontwerp op te stellen, die de uitvoering mee kunnen opvolgen … én de financiële middelen die LEADER zou kunnen bijdragen, kijken we er naar uit om hier een geslaagd LEADER-project van te maken.

Wat vooraf ging:

• Participatiemomenten georganiseerd door SHM De Noorderkempen over ontmoetingskansen in Weelde-Statie, en meer specifiek rond mogelijke invulling van het terrein aan de Parkstraat. Opstart van een werkgroep, die momenteel stil ligt.
• Participatieve sessies binnen het traject Veerkrachtig Weelde-Statie, o.a. rond ontmoetingsplekken en kansen + bijeenkomsten en acties van het dorpsteam (plaatsing van een inclusieve trampoline en een beweegbank aan de Parkstraat) i.s.m. gemeente Ravels.
• Studenten van Het Heilig Graf maakten vorig schooljaar o.b.v. alle verzamelde informatie voorstellen van ontwerp en maquettes voor de herinrichting van het terrein aan de Parkstraat. Deze zijn erg ambitieus en ‘out of the box’, maar bevatten heel wat veelbelovende ideeën. Ook de titel van dit project - Bels Pleintje (naar analogie met het Bels Lijntje, de voormalige spoorwegverbinding die nu dienst doet als recreatieve fietsverbinding) - is het resultaat van deze oefening met de studenten.

Op basis van dit materiaal willen we samen de volgende stappen zetten:

• via participatieve workshops het ontwerp van het terrein finaliseren (heropstart werkgroep Parkstraat met vertegenwoordiging inwoners, RURANT, Regionaal Landschap, De Noorderkempen, Sociaal Huis …)
• het ontwerp ter advies voorleggen aan organisaties die ervaring en expertise hebben met gelijkaardige projecten die ontmoeting in de openbare ruimte willen stimuleren (de vraag is gesteld aan Filip Lagiewka, landschapsarchitect en ruimtelijk planner)
• uitvoering geven aan het gefinaliseerde ontwerp i.s.m. partners
• doorlopend inspraak en opvolging vanuit dorpsteam + werkgroep Parkstraat
• organisatie van aantal activiteiten op het terrein, zowel mee opbouwen (boomplantactie, behaagactie, bloembollenactie, bijenhotel bouwen …) als (feestelijke) evenementen om inwoners kennis te laten maken met de mogelijkheden van de nieuwe site.