Biodiverse Boomgaarden en Hooilanden

• Fruitboomgaarden bieden heel wat kansen voor het verhogen van de biodiversiteit. Al te vaak worden deze niet optimaal benut. Met dit project willen we enerzijds de aanleg van een aantal nieuwe boomgaarden realiseren waarbij bijzondere aandacht wordt geschonken aan maatregelen die de biodiversiteit verhogen. Naast de aanleg van nieuwe boomgaarden willen we een aantal bestaande boomgaarden/hooilanden aanzienlijk opschalen/verbeteren door, na analyse, een aantal ingrepen te voorzien die het biodivers karakter ervan aanzienlijk zullen versterken.
• Het ontwikkelen van een heldere en laagdrempelige leidraad rond inrichting en beheer met als doel het creëren en beheren van boomgaarden met gras/hooilanden met een hogere biodiversiteit. Ruime verspreiding van deze publicatie onder geïnteresseerde besturen, organisaties, particulieren en landbouwers uit de regio.

Concreet:

1. Oproep aanleg en beheer: we lanceren een brede oproep naar particulieren, landbouwers en besturen. We peilen naar de interesse rond de aanleg van 6 nieuwe hoogstamboomgaarden met hooiland en het biodiverser maken van 4 bestaande boomgaarden met graslanden. We passen naast aanplant en standaardbeheer ook verschillende andere ingrepen toe om de biodiversiteit te verhogen. Telkens wordt de impact in kaart gebracht en onderling vergeleken.
2. Engagement: in het geval van publieke boomgaarden trachten we particulieren te engageren rond het beheer en opvolging van de biodiversiteit.
3. Inventarisatie: we nemen bij enkele geïnteresseerde eigenaars de proef op de som en schakelen de expertise van Natuurpunt in om op die boomgaarden aan soortenmonitoring (fauna en flora) te doen. We gaan dus op het terrein en brengen de (evolutie/toename van) soorten in kaart, zowel bij het begin, tijdens, als op het einde van het project. We gaan daarnaast na welke impact bepaalde extra inrichtingsingrepen of beheeringrepen hebben op het voorkomen van soorten en vergelijken ook onderling. Speciale aandacht zal gaan naar de steenuil, dé ambassadeur van een hoogstamboomgaard en een van de prioritaire provinciale soorten. Bovendien doen we bepaalde metingen (aanvang/einde projectperiode) om het (al dan niet verhoogd) rendement van de hooi/graslanden te detecteren.
4. Advies: eigenaars van deelnemende boomgaarden krijgen professioneel advies over hoe ze een meer biodiverse boomgaard kunnen verwezenlijken (aanleg en/of beheer).
5. Sensibiliseren en communiceren: op het einde van het project gebruiken we de bekomen bevindingen en ervaringen om de opgedane kennis in kaart te brengen, een paar goede praktijken te beschrijven en een laagdrempelige praktische leidraad rond biodiversiteit in boomgaarden met hooilanden te bieden aan andere geïnteresseerden uit de regio. We organiseren een aantal themamomenten om mensen te enthousiasmeren en gericht te informeren. We wenden daarvoor de eigen communicatiemiddelen aan.