Het project "Buitenbeleving Biodiversiteit Lieteberg" bouwt voort op de ontwikkeling van het Bezoekerscentrum Lieteberg tot een belevingscentrum voor biodiversiteit in het Nationaal Park Hoge Kempen (NPHK). Het project maakt gebruik van de biodiversiteitsnota van 2022 als leidraad en richt zich op het implementeren van verschillende acties die de biodiversiteit bevorderen, met name gericht op de biodiversiteitspoort van het NPHK, namelijk Lieteberg.
Het bezoekerscentrum zal een expositie over biodiversiteit realiseren die niet alleen binnen het museum wordt gepresenteerd, maar ook buiten kan worden ervaren. Twee belangrijke thema's van het project zijn 'bewustwording door verwondering' en 'bescherming door onderzoek', waarbij specifieke aspecten van biodiversiteit, zoals gedrag, communicatie en kringlopen, worden belicht in het unieke gebied van het NPHK.
Het project wordt ingediend als een regulier investeringsproject van de Leader-oproep met prioriteit 3: biodiversiteit en landschapskwaliteit, doelstelling 3.1: het versterken van streekeigen cultuurlandschappen. Dit zal worden bereikt door het toevoegen van belevingselementen en het vergroten van de aanwezigheid van streekeigen flora, zowel binnen als buiten.
Het outdoorproject, genaamd 'Kringlopen', richt zich op het bevorderen van natuurbescherming door onderzoek. Dit omvat verschillende elementen, zoals het blotevoetenpad dat de 'kringloop' van het leven benadrukt, educatieve biodiversiteitsreizen met gidsen, nieuwe inrichtingspunten voor wandellussen, en de ontwikkeling van analoge en digitale (Augmented Reality) onderzoekspakketten voor scholen en families.
Het project streeft naar een harmonieuze integratie van fysieke elementen in het landschap, zoals het meubilair dat past bij de omgeving, en herkenningspunten en informatieborden die zijn gemaakt van recyclebaar materiaal en natuurlijk ogende ontwerpen hebben. De noodzakelijke vergunningen voor inrichtingen vallen binnen de samenwerkings- en beheersovereenkomst tussen vzw De Lieteberg en de gemeente Zutendaal.
Kortom, het project "Buitenbeleving Biodiversiteit Lieteberg" is een ambitieus initiatief dat gericht is op het vergroten van bewustwording en bescherming van biodiversiteit in het Nationaal Park Hoge Kempen, met Lieteberg als centraal punt voor educatie en buitenbeleving.
De totale kostenraming van het Leaderproject is 167.375,15 euro. 65% wordt gedragen door Leader steun, 35 % door eigen inbreng van de vzw De Lieteberg. Voor deze projectaanvraag doen we ook een beroep op de vereenvoudigde kostenopties voor zowel werkingskosten (7%) als personeelskosten (20%). Zo zal bijvoorbeeld de communicatie en promotie worden uitgevoerd door eigen personeel, de inhoudelijke invulling van de verhaallijnen wordt door ons educatieteam en managementteam voorzien. Daarnaast loopt ook een partnerwerking die door ons georganiseerd wordt.
We geven ook aan dat er bijdrage in natura is. Zoals reeds aangegeven werkt vzw De Lieteberg met een grote groep vrijwilligers die verbonden zijn aan belangrijke onderdelen en taken binnen de werking van Lieteberg. Zo zullen de aanplantingen van streekeigen flora door onze vrijwilligers gebeuren onder leiding van onze coördinator imkerij en vlindertuin. Daarnaast zal de educatieve invulling van de buitenbeleving samen met onze vrijwillige gidsen gebeuren. Hun kennis van het gebied en de ervaring met scholen zijn hierin cruciaal. Zij worden hierin begeleid door onze dienst educatie.
In onze begroting geven we aan dat we eigen inkomsten zullen genereren. Deze inkomsten zijn beperkt tot de inkomsten die tijdens de Leaderperiode worden ontvangen en zijn slechts een raming gebaseerd op de verwachting dat het aantal gidsbezoeken stijgt met 50 nieuwe gidsbezoeken voor Kringloop ‘Lieteberg’. Daarnaast hopen we met de nieuwe wandelroute ‘Kringloop NPHK’ 500 nieuwe bestellingen te kunnen vastleggen. Gemiddeld genomen zou dit een stijging van 4000 bezoekers zijn die we met dit Leaderproject voor periode van 2025-2026 willen realiseren. De inrichtingen die gedaan worden op het blotevoetenpad zijn een meerwaarde voor de omgeving en de bezoekers maar hebben geen weerslag op de toename van het aantal bezoekers blotevoetenpad, waardoor deze inkomsten niet zijn meegerekend.
Het doel van het Leaderproject Buitenbeleving Biodiversiteit Lieteberg is om een buitenbeleving te creëren die gericht is op het vergroten van bewustzijn en begrip voor biodiversiteit en het belang van landschapskwaliteit. Door middel van educatieve en interactieve activiteiten wil het project mensen informeren over de diversiteit van planten, dieren en ecosystemen in de regio, evenals de noodzaak om deze te behouden en te beschermen.
Dit project moet ook resulteren in een stijgend aantal bezoekers (meerwaardebezoekers, groepen, families en scholen). Specifiek voor dit project moeten de gidsbeurten stijgen met 50 beurten en de individuele bezoeken ivm nieuwe invulling het eerste jaar met 500 bestellingen. Voor het totale biodiversiteitsproject van Lieteberg is er een stijging van 100.000 naar 120.000 in 2025 en naar 150.000 in 2026 voorzien. Belangrijk daarin zijn volgende uitgangspunten: een allweather-aanbod en daarnaast ook een seizoensverbreding zodat groepen en scholen ook in voor- en naseizoen kunnen komen en pieken kunnen worden vermeden. Daarnaast moet beleving centraal staan in het aanbod door een inhoudelijk diverse museale tentoonstelling met aandacht voor zowel ‘onderrichten’ als het ‘creëren van herinneringen’. De beleving gebeurt zowel binnen als buiten.
De Leader middelen die worden ingezet voor dit project zullen worden gebruikt om verschillende aspecten van biodiversiteit buitenbeleving te ontwikkelen, zoals het creëren van 3 educatieve paden voor scholen, groepen en families, het opzetten van informatiepunten, het versterken van onze lokale streekeigen flora noodzakelijk voor onze eigen Bestuivers en de wilde bestuivers, en het implementeren van praktische maatregelen voor natuurbehoud en landschapsverbetering.
Zo leren bezoekers op 3 wandelpaden van de kringlopen ‘Blotevoetenpad’, ‘Lieteberg’ en ‘Nationaal Park Hoge Kempen’ straks alles over gebiedseigen flora, fauna en natuurbescherming. Hiertoe worden zowel analoge als digitale (Augmented Reality) middelen ontwikkeld. De bezoekers bestaan uit individuele meerwaardezoekers en groepen. Groepen kunnen gebruik maken van een gids of gaan op eigen kracht en kunnen op onderzoek uit.
Fysieke elementen zoals meubilair worden op zo’n manier ontworpen en uitgevoerd dat ze passen in het landschap. Andere elementen zoals Augmented Reality herkenningspunten en informatieborden markeren de plek waar iets te beleven valt. Deze worden verfijnd uitgevoerd van recycleerbaar materiaal en zodanig geïntrigeerd in de omgeving dat de situatie er natuureigen uitziet.
Door deze activiteiten wil het project bijdragen aan het behoud en de verbetering van de biodiversiteit en landschapskwaliteit in de regio, en tegelijkertijd het bewustzijn en de waardering voor de natuur bij het publiek vergroten. Dit sluit aan bij de prioriteit van Leader oproep voor biodiversiteit en landschapskwaliteit, waarbij de nadruk ligt op het stimuleren van projecten die bijdragen aan het behoud en herstel van de natuurlijke omgeving.
Zutendaal
Universiteitslaan 1
3500 Hasselt
België