Dorpshuis

Programmaperiode
Projecten GLB Strategisch Plan (programmaperiode 2023 - 2027) en Europese projecten
Maatregel
LEADER - reguliere projecten
Thema
Leefbare en levendige dorpen
Provincie
Antwerpen
Lokale Actiegroep
Kempen Zuid
Beginjaar
2024
Projectkost
€82.913,60
Promotor
Gemeente Vorselaar
Periode
-
Situering

Het Dorpshuis is een project dat kadert in de blauwgroene woon- en zorgas. Al jaren wordt in Vorselaar een coherente visie/masterplan gevolgd die het groen in de kern verhoogt, de leef- en verblijfskwaliteit garandeert en het groene karakter, de specifieke eigenheid van onze gemeente, versterkt. Voortbouwend op projecten die al werden opgezet (GidS, dorpskernvernieuwing met heraanleg van 4 dorpspleinen, opmaak vademecum openbare ruimte) wordt nu gewerkt aan een blauwgroene woon- en zorgas. De heraanleg van het grijze Marktplein tot groene ruimte met veel minder verharding en ruimte voor hemelwater zorgt voor kwalitatieve publieke ruimte voor de gemeenschap in hartje centrum. Het gemotoriseerd verkeer wordt teruggedrongen, de parkeerfunctie wordt naar de rand gebracht, er wordt een doorwaadbaar netwerk van padjes voorzien en de zone achter het gemeentehuis wordt omgevormd tot een groen en belevingsvol gemeentepark. Dat was de eerste stap in de blauwgroene woon- en zorgas. Een volgende fase is het verder doortrekken van deze groene ruimte en de inrichting van een Dorpshuis, centraal in de gemeentelijke sociale campus. Ontharding is een belangrijk aspect van dit project en bij de aanleg van de buitenruimte van het Dorpshuis zal alle verharding verdwijnen en plaats maken voor groene ontmoetingsruimte. In een volgende fase komt het wonen aan bod. Er wordt voorzien in sociale woningen in het groen waarbij een groot deel van die groene ruimte ook publieke ruimte zal zijn. In dat project wordt in begeleid wonen voorzien voor mensen met ASS in samenwerking met vzw Op Weg.

Het Dorpshuis is zowel een fysiek gebouw als een idee van toegankelijk gemeenschaps- en verenigingsleven. Eén van de gebouwen gelegen op die sociale campus staat momenteel leeg. Het is een karaktervol gebouw uit de jaren ’80. Dit gebouw willen we door interne aanpassingen omvormen tot het Dorpshuis. Dat huis zal het hart vormen van het Vorselaars sociaal kapitaal. Vorselaar kent nog een heel rijk verenigingsleven. Tegelijk stellen we vast dat dit verenigingsleven met enkele problematieken kampt. De gemeente probeert zijn dienstverlening zo inclusief mogelijk te maken en ook verenigingen zetten daar erg op in. Het is echter niet evident om de drempels tot het verenigingsleven te verlagen. Zeker kwetsbare doelgroepen participeren vaak minder aan het gemeenschapsleven en aan vrijetijdsinvulling. Soms omwille van financiële redenen, daar werd in het verleden al aan gewerkt met de UiTPAS. Eén jaar na het invoeren van deze pas zijn er 445 mensen die een UiTPAS met kansentarief hebben en dus maar 20% moeten betalen bij alle UiTPASpartners, waaronder het lokaal bestuur en heel wat toekomstige gebruikers van het Dorpshuis. Meestal is toegankelijkheid echter afhankelijk van een combinatie van factoren die verzameld werden onder de 7 B’s van toegankelijkheid: bruikbaarheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid, bereikbaarheid, bekendheid, begrijpbaarheid en betrouwbaarheid. Daarom is de locatie van het Dorpshuis essentieel. Op de sociale campus is er een rechtstreekse link met lokaal dienstencentrum Sprankel, serviceflats de Schittering, inloophuis KomAf, gezondheidshuis PIOEN, de tweedehandswinkel en sociale kruidenier. Met al deze organisaties en alle “bewoner” van ons Dorpshuis willen we samen met een projectbegeleider een traject aangaan om te bekijken hoe we inwoners veerkrachtiger kunnen maken. Het traject zou gelijkaardig zijn aan de werkgroep Samen Dorp Maken dat recent nog model stond op een bijeenkomst en begeleid wordt door Commons Lab. Door een brede vertegenwoordiging, de nodige expertise en specifieke methodieken zijn uit deze dorpstafel al zeer goede ideeën gekomen om van Vorselaar een nog aangenamere gemeente te maken. Toegankelijke sociale dienstverlening maar ook inclusief vrijetijdsaanbod werden al naar voor geschoven als prioriteit voor het gemeentelijk beleid omdat het een belangrijke rol speelt op vlak van fysieke en mentale gezondheid.

Het project staat klaar om opgestart te worden en is nu al het resultaat van een co-creatieve aanpak. Er waren in het verleden al heel wat besprekingen met de verschillen betrokken organisaties. Welzijnsschakel ’t Kiertje is hierin de belangrijkste partner. Zij zetelen mee in het regionaal netwerk vrijetijdsparticipatie en denken mee na over inclusiviteit en toegankelijkheid voor kwetsbaren doelgroepen. Door hen een plek te geven in het Dorpshuis samen met andere verenigingen en gekoppeld aan dienstencentrum Sprankel willen we werken aan toegankelijkheid voor mensen in armoede. Inloophuis KomAf en Welzijnsschakel ’t Kiertje bekijken wat de noden van deze doelgroepen zijn om gebruik en infrastructuur daar zo goed mogelijk op af te stemmen. Inter vzw is om advies gevraagd rond fysieke toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Zoals gezegd komt dit verder uit de werkgroep Samen Dorp Maken maar het werd ook op het vrijetijdsplatform besproken en afgetoetst, waar een vertegenwoordiging is van alle mogelijke verenigingen en gebruikers.

Er zijn nog andere lokale partners. Samen met de vereniging Tuinfluiter die een samentuin organiseren in Vorselaar bekijken we hoe we de buitenruimte van het Dorpshuis kunnen verbinden met het gemeentepark en de verdere uitbouw van de blauwgroene woon- en zorgas. Door het marktplein en de site van de Schranshoeve in de toekomst met elkaar te verbinden creëren we een groene corridor in centrum Vorselaar die kansen biedt voor de biodiversiteit en kwalitatieve publieke ruimte. Samen met Tuinfluiter als expert en de andere partnerorganisaties willen we nadenken over de groene inrichting van deze ruimte.

Het project voorziet in een inrichting van het Dorpshuis waarbij een bestaand gebouw met enkele ingrepen klaar gemaakt wordt voor gebruik door verenigingen, Welzijnsschakel, buurtwerkingen, … Daarbij is multifunctioneel gebruik prioritair. We voorzien in een traject met alle organisaties op de sociale campus en in ons Dorpshuis rond toegankelijkheid en inclusiviteit van het aanbod. Daarnaast wordt er een traject opgestart voor de invulling van de semipublieke buitenruimte en de blauwgroene woon- en zorgas.

Om het Dorpshuis aan het brede publiek voor te stellen plannen we een openingsfeest en opendeurdag in samenwerking met de partners. Daarnaast zullen er nog tal van activiteiten georganiseerd worden die openstaan voor het brede publiek. Koffiebijeenkomsten, hobby- en sportactiviteiten van OKRA Vorselaar, ontmoeting van ’t Kiertje, netwerking met buurtverenigingen, preventieve gezondheidsacties vanuit PIOEN, vrijetijdsactiviteiten van De Troon en Vlaamse Blindenraad zijn enkele voorbeelden van mogelijke activiteiten. We bekijken tijdens het traject toegankelijkheid welke kansen en samenwerkingen er nog mogelijk zijn.

Doelstellingen

Door de combinatie van Dorpshuis en/in een sociale campus willen we onze basisdienstverlening toegankelijker maken en tegelijk ook het vrijetijdsaanbod en gemeenschapsleven in het Dorpshuis. We willen meer kwetsbare doelgroepen bereiken en toeleiden naar dit aanbod.

We willen een bestaand en dorpseigen gebouw heropwaarderen en teruggeven aan de gemeenschap. Door het zo flexibel mogelijk in te richten biedt het mogelijkheden voor verschillende organisaties en willen we ontmoeting, verenigingen en netwerken stimuleren.
Met dit project willen we het fijnmazig trage wegennetwerk versterken en meer kwalitatieve publieke ruimte realiseren. We creëren een extra trage verbinding tussen de Diamantstraat en het marktplein. Het moet een groene long worden in centrum Vorselaar waar mensen het fijn vinden om elkaar te ontmoeten en om te verblijven.

We willen verder werken aan de blauwgroene woon- en zorgas. Binnen die visie willen we in dit project 750m² ontharden. Op die manier versterken we het groene landschap van Vorselaar en creëren we in een latere fase de verbinding met de historische en groene Schranshoevesite. Het gaat vooral om ruimte voor auto en parkeren die vrijgemaakt wordt voor gevarieerd groen.

Door goed na te denken over de aanleg van de semipublieke buitenruimte aan het Dorpshuis en ook aan de plannen voor de voortzetting van de blauwgroene woon- en zorgas willen we de biodiversiteit versterken. We maken een groene verbinding of corridor van meer dan 500 meter tussen het ontharde marktplein en de historische en natuurlijke Schranshoevesite.

Als laatste doelstelling willen we gezondere inwoners. Door netwerken en ontmoeting te stimuleren in het Dorpshuis willen we werken aan eenzaamheid, een gekende problematiek op het platteland. Een sterker netwerk en sociaal weefsel zorgt voor veerkrachtigere en mentaal gezondere inwoners. De natuurlijke omgeving die we creëren draagt door ook toe bij. Preventieve gezondheid is uiteraard ook de doelstelling van gezondheidshuis PIOEN, een belangrijke partner om mensen toe te leiden naar zulke ontmoetingsmomenten. Andersom willen we mensen die naar het Dorpshuis komen ook op een laagdrempelige manier laten kennismaken met de organisaties op de sociale campus. Die partners werken allemaal rond welzijn en daardoor kunnen we de fysieke en mentale gezondheid van onze inwoners verhogen.

Uitvoering

Vorselaar

Projectpartners
Welzijnsschakel 't Kiertje, OKRA Vorselaar, Lokaal Dienstencentrum Sprankel, Inloophuis KomAf, Werkgroep cultuur, Buurtenoverleg, Koninklijke Harmonie Verbroedering Vorselaar vzw, Beweging.net Vorselaar, Femma Vorselaar, Studio 2290 vzw
Delen: