Heide Atelier Beverst wordt een uniek project : een ontmoetingsplaats in een plattelandsgemeente, met een laagdrempelige toegang voor bewoners en verenigingen, waar lokale producten worden bereid en verkocht door hulpverleners en jongeren met NAH in een trainingstraject.
De organisatie
Heide Atelier VZW is ontstaan vanuit een nood, een ‘gap’ in onze sociale voorzieningen: na de klassieke revalidatie periode is er qua vervolgopvang een grote nood bij jongeren en jongvolwassenen met een Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH): vooral diegenen met een ‘milde vorm’, die geen intense (lichamelijke of psychische) hulp nodig hebben: ze zijn vaak niet geschikt voor een beschermde werkplaats (‘te goed’ ), ze kunnen vaak niet naar school, maar ook NOG niet naar het reguliere arbeidscircuit. Ook jongeren met ASS komen in aanmerking.
Er zijn nog veel groeimogelijkheden op fysiek, sociaal of cognitief vlak, maar daarvoor is specifieke en intensieve begeleiding nodig.
Het nieuwe project : de locatie in Haspengouw
Er is echter vanuit Limburg heel veel vraag naar de specifieke jongeren begeleiding die Heide Atelier doet, dus werd een nieuwe locatie gezocht. Maar, wij willen een werkplek die net niet beschermd of beschut is, doch die al een goede weerspiegeling is van de werkplek waar ze later ooit naar kunnen doorgroeien. Die in een dorpskern wordt opgenomen.
De pastorij van Beverst wordt door de stad gerenoveerd, en voorzien van een extra paviljoen. Het stelt Heide Atelier in staat om er een volledige werking te ontplooien : het gebouw wordt voorzien van :
a. Salon of de ‘Living’ : 'open' multifunctionele ontmoetingsruimte waar tijdens de openingsuren van HAB gezellig een ijsje, koffietje, wafel of pannenkoek kan genuttigd worden.
b. Nieuwe aanbouw rechterzijde : daar wordt het atelier ondergebracht, waar de trainingen plaatsvinden, en speciale bereidingen of creaties worden gemaakt (taarten, pralines,…)
c. Tuin : wordt het leukste ijsjespark en multifunctionele ontmoetingsplek van de regio
d. Op de bovenverdieping wordt een community centrum ingericht waar alle Bilzerse verenigingen gratis terecht kunnen voor meetings, e.d.
Inclusie in twee richtingen : een meerwaarde voor een levend dorp
Wij vinden het belangrijk dat onze jongeren zich een deel van de gemeenschap voelen. Hier, te midden van een centrum, waar ze kort bij de mensen kunnen werken en trainen, is het begrip ‘inclusie’ meer dan op z’n plaats.
Wij zijn er eveneens van overtuigd dat dit project ook in een bredere context een meerwaarde kan betekenen voor de gemeenschap in Beverst en de regio. Tewerkstelling is daar één van, maar door hier het leukste ijsjespark van de regio te creëren, wordt deze site meteen ook een bestemming an sich, en betekent het zeker ook een toeristisch / economische weerwaarde. De dorpskern van Beverst is de voorbije jaren sterk achteruitgegaan op vlak van aanbod en aldus ‘leefbaarheid’. Geen bakker meer, de enige slager stopt in november, nog slechts 1 café, 1 buurtwinkeltje : ontmoetingsplaatsen zijn schaars, zowel binnen als in de buitenlocaties. (voorbije 10 jaar verdween 30% van de voorzieningen) Dit project vult die schaarste weer op.
Deze locatie wordt een plek waar mensen via het nabijgelegen fietsroutenetwerk naar toe zullen fietsen, en het centrum van Beverst een extra aantrekkingskracht zal geven . Zowel binnen als buiten zullen inwoners, jong en oud, en bezoekers elkaar weer kunnen ontmoeten, samen zitten, genietend van een ijsje of een koffie… het dorp zal weer leven, er zal weer gesproken worden, in plaats van gechat.
De lokale gemeenschap zal het project gaat omarmen en er deel van gaat uitmaken. Het is bewezen dat dergelijke projecten de cohesie van de lokale gemeenschapswerking versterkt. ‘Samen zorg dragen’ is een sterk bindmiddel.
De lokale verenigingen waren reeds lang vragende partij om deze site weer leven in te blazen. Er werd door de inwoners een petitie getekend met de vraag om een gemeenschapsproject, op facebookgroepen werd ernaar gevraagd,… kortom : de nood en vraag zijn hoog. Tijdens de twee infomomenten waren de verenigingen sterk vertegenwoordigd, en het enthousiasme voor het project is erg groot.
Maar er is nog een extra dimensie aan die “inclusie en versterking van de sociale cohesie werkt in twee richtingen”, zeker bij een participatieproject als Heide Atelier.
Inwoners en verenigingen gaan sterk participeren, professioneel en vrijwillig. Naast de coördinator, flexiwerkers en studenten die we bij voorkeur uit de lokale gemeenschap rekruteren, is onze vrijwilligerswerking ook een bindmiddel in een dergelijke gemeenschap. Het buddy-plan is een opzet waarbij iemand uit de lokale gemeenschap een van de jongeren (participanten) begeleidt, als vaste buddy. Vaak zijn dat bv jong gepensioneerden die een dag per week een jongere komen begeleiden en trainen. Het geeft enorm veel voldoening aan deze vrijwilligers maar het creëert ook heel nauwe banden in de lokale gemeenschap en de bredere regio.
Zowel het multifunctioneel gebruik van het historisch pand, de sociaal-economische meerwaarde, én de lokale participatie van inwoners en verenigingen zullen zeker bijdragen tot een versterking van de dorpsidentiteit.
Verder in het dossier leest u over de duurzaamheid van onze producten, maar onze werking is ook ‘sociaal duurzaam’ : we sluiten niet uit, integendeel, we betrekken iedereen, diegenen die geholpen moeten worden, als diegenen die (nog) kunnen helpen, met bijzondere aandacht voor de kwetsbare groepen in de brede gemeenschap
Het product : duurzaam, streekgebonden en artisanaal
Er wordt in dit project bijzondere aandacht geschonken aan de producten die verkocht worden. Het ijs van Heide Atelier wordt niet voor niets door diverse topchefs gebruikt. Dit is een op en top artisanaal product dat ver weg staat van industriële bereidingen. ’s Ochtends worden de rauwe melk en room bij de lokale boer gehaald, alle mixen worden nog zelf gemaakt, zonder bewaarmiddelen, kleurstoffen of smaakversterkers. Het aardbeien ijs wordt nog met echte aardbeien gefabriceerd (55% fruit!), maar ook de verse basilicum komt van de bio boer om de hoek, net zoals de frambozen, bosbessen of rode bessen.
De ‘neven’producten die verkocht of geserveerd zullen worden, komen bij voorkeur ook uit de regio : van de stroop, tot de koekjes, appelsap, lokaal bier, Haspengouwse wijn,
Naast bekende begrippen zoals bv ‘vegetariërs’, willen we het begrip ‘locatariërs’ introduceren : het bewust eten en drinken van de producten die uit eigen regio komen, via de korte keten, ecologisch duurzaam, en met liefde en respect voor de Haspengouwse identiteit die kwaliteit uitstraalt.
Samenwerkingsverbanden : lokaal, boven-lokaal en regionaal
Zie verder
Samenvattend :
Heide Atelier Beverst wordt een duurzaam participatieproject, dat zich diep zal wortelen in de lokale en regionale gemeenschap, dat vanuit een positieve insteek een ontmoetingsplatform zal zijn, zowel voor de NAH jongeren die getraind worden, als voor diegenen die bij het project als inwoner of als vereniging betrokken zijn. De producten zullen eerlijk en heerlijk zijn, en de locatie wordt een plaats waar het goed toeven is, waar gezelligheid, ontmoeten en “socializen” centraal staan. Het wordt een project van, voor en door de mensen uit de regio, dat zeker tot ver buiten de provinciegrenzen weerklank zal krijgen.
De doelstellingen van ons project zijn velerlei, therapeutisch, maar vooral ook sociaal-maatschappelijk. Dat maakt het project ook uniek als ‘eco-systeem’.
Therapeutische doelstellingen : Kwantitatief : Vlaanderen telt 300.000 mensen met een NAH, maar ieder jaar komen er 50.000 bij, waarvan (gelukkig) een kleinere groep jongeren. Bij deze groep is de nood en vraag naar specifieke training erg hoog, gezien het gebrek aan voorzieningen. En zeker een laagdrempelige vorm ervan (gratis, zoals bij Heide Atelier). Beoogd resultaat : we hebben een capaciteit om 15 à 20 jongeren per jaar te kunnen trainen, afhankelijk van de aard van de beperking en intensiteit van de training, en te kunnen begeleiden richting reguliere arbeidsmarkt of school.
Therapeutische doelstellingen : Kwalitatief : we zetten nooit iemand onder druk : het resultaat primeert uiteindelijk steeds. Daarom willen we veel aandacht besteden aan de kwaliteit van de begeleiding en training, de juiste mensen selecteren, en goede contacten onderhouden met al de instellingen in de regio die met onze werking verbonden zijn. Beoogd resultaat : intense en kwalitatieve samenwerking met andere zorgverstrekkers. Om deze doelstellingen te verwezenlijken, gaan we samenwerken met Jessa Ziekenhuis (ref. Dr. E. PUT, Neurochirurg), ZOL ziekenhuis (ref. Dr. F. Weyns, neurochirurg), Medisch centrum St Jozef Munsterbilzen (afdeling NAH, ref. mevr. S. Leysen)
Sociaal maatschappelijke doelstellingen : De integratie van het project in de lokale gemeenschap is erg belangrijk : de gedragenheid, de participatie, of zoals we het stellen : de wederzijdse inclusie. Heide Atelier Beverst moet een katalysator zijn voor de inwoners van Beverst en omliggende plattelandsdorpen die steeds meer zuurstof zien weggezogen worden uit hun gemeenschappen, door het verdwijnen van lokale handelaars, horecazaken, etc… In Beverst is die problematiek zeer prominent aanwezig. Dat de verenigingen vragende partij waren, nadat ze een petitie aan het stadsbestuur hadden gestuurd, was duidelijk. Maar ze hebben vervolgens talrijk op onze oproepen hebben gereageerd, getuige hun talrijke opkomst tijdens de infomeetings in oktober 2023 en maart 2024. Het geeft wel aan dat het project met veel hoop wordt tegemoet gezien.
Het feit dat de bovenverdieping, waar 3 vergaderzalen worden gecreëerd, gratis ter beschikking worden gesteld aan de verenigingen van Beverst/Bilzen, maakt ook dat het voor hen zeer laagdrempelig is om te vergaderen, opleidingen te doen, workshops te organiseren, etc… Het zal ook bijdragen tot het realiseren van deze bepaalde doelstellingen.
Tevens hebben we gesproken met het WZC, dat op een steenworp van het project ligt. Er is momenteel werkelijk geen wandelbestemming waar de begeleiders met de inwoners naar toe kunnen gaan, even kunnen gaan zitten, een drankje nuttigen, een praatje doen met elkaar, met andere inwoners van het dorp, of met onze jongeren. Het feit dat de pastorijtuin zo uitnodigend zal aangelegd worden, zonder de ‘harde commerciële druk’ vanuit onze organisatie, zal zeker als effect hebben dat een heel brede doelgroep (ook die met minder middelen) zullen komen participeren. Deze doelstelling vinden wij als organisatie bijzonder belangrijk ifv ons inclusie-principe.
De behoefte aan een dergelijk project is dus duidelijk en aanwijsbaar aanwezig ifv de leefbaarheid van het dorp.
Beoogd resultaat : deze beeldbepalende locatie omdopen in een ontmoetingsplaats voor een brede bevolkingsgroep, ism de verenigingen, WZC, scholen,…
Kwaliteitsdoelstellingen aanbod : we willen “locatariërs” creëren : mensen bewust doen kiezen voor de producten die wij maken, of verkopen. Lokale kwaliteitsproducten van regionale producenten, vanuit duurzaamheidsprincipe, ondersteunend van de korte keten, en het waarderen van echt vakmanschap. Het is onze doelstelling om daar het uithangbord van te worden, dat uit te dragen, in de hoop dat onze bezoekers ook later in de winkel naar die lokale producten op zoek gaan. In het verleden kreeg Heide Atelier al veel exposure op TV, nationale magazines (zie website), juist om de combinatie van het kwaliteitsproduct en het sociaal doel. Beoogd resultaat : ‘awareness’ rond duurzame, korte keten producten aanwakkeren.
Economische doelstellingen : beoogd resultaat : iedere ‘business unit’ van Heide Atelier VZW moet selfsupporting zijn. Met zijn eigen omzet, kosten, sponsoring, etc… Dat principe hanteren we reeds sinds de oprichting, en dat zal ook hier de doelstelling zijn. Het houdt het plaatselijk management ook kort bij hun verantwoordelijkheden en opdrachten. Uiteraard kan het management straks terugvallen op de kennis en know how van de andere vestigingen van Heide Atelier VZW
Beverst
Universiteitslaan 1
3500 Hasselt
België