Het totale project omvat de herinrichting van de dorpssite met de nevenbestemming van de Sint-Godelievekerk en de herinrichting van de buitenruimte.
- De nieuwe site wordt een polyvalente plek met plaats voor onderwijs en kinderopvang, én dient als een ontmoetingsplek voor de mensen en verenigingen uit het dorp.
- De groene speelplek tussen de kerk en de vernieuwde schoolsite zorgt voor de verbinding tussen beide gebouwen, vormt een groene afgesloten speeloase voor de school en een mooie dorpstuin, die voor iedereen toegankelijk zal zijn buiten de schooluren.
- De hele kerkomgeving baadt in het groen met glooiende paden die voor een vlotte toegankelijkheid en doorwaadbaarheid zorgen.
- Het ontwerp is ook afgestemd op de rioleringswerken die momenteel in de Torhoutsestraat aan de gang zijn.
- Voor de kerk komt er een Hoppinpunt (met o.a. een bushalte) die werd geïntegreerd in de buitenaanleg.
- Vlakbij zal het openbaar toilet steeds beschikbaar zijn.
- Het is de ambitie om van het dorpshuis een permanente ontmoetingsplek te maken met tal van activiteiten. Men zal er terecht kunnen voor een kop koffie, om de krant of een boek (beperkt aanbod vanuit de bib) te lezen of gewoon om een praatje te slaan met de andere aanwezigen. Door de aparte toegang zal het dorpshuis ook toegankelijk en bruikbaar zijn/blijven tijdens de schooluren.
- De sacrale ruimte zal volledig autonoom functioneren en blijft volledig onder de bevoegdheid van de pastoor en de kerkelijke overheid. Zoals al van bij de aanvang van het project duidelijk gesteld, blijven religieuze activiteiten buiten de sacrale ruimte ook mogelijk.
Invulling kerkgebouw
- Kleine sacrale/liturgische ruimte
- Dorpshuis/ontmoetingsruimte
- Buitenschoolse kinderopvang
- 2 polyvalente ruimtes die kunnen dienst doen als eetzaal en bewegingsruimte voor de school, maar ook ten dienste komen van de verenigingen
- Sanitaire blok
In 2017 werd in het Kerkenbeleidsplan Oostkamp bepaald dat er voor de Sint-Godelievekerk gestreefd wordt naar een optimalisering van het gebruik met nevenfuncties, met respect voor de functie van het gebouw als kerkgebouw.
In het beleidsplan 2020-2025 koos het gemeentebestuur bewust om te investeren in de dorpskernen en ruimte te creëren om mensen samen te brengen en te verbinden. Voor Baliebrugge ging de voorkeur uit naar polyvalent gebruik van bestaande gebouwen, scholen en kerken.
In 2019 schreef de gemeente zich in in het project ‘Projectbureau Herbestemming Kerken’, een intensief traject met verschillende overlegmomenten onder begeleiding van specialisten. In het eindrapport van 2020 staan een 4-tal mogelijke scenario’s voor de Sint-Godelievekerk.
In 2021 werd een opdracht uitgeschreven om een architectenbureau aan te stellen. De opdracht werd toegekend aan Urbain Architectencollectief. Een polyvalente zaal voor het verenigingsleven en occasioneel gebruik door de school was het plan. Ook religieuze diensten moesten er blijven kunnen doorgaan.
Intussen werd ook een erfpachtovereenkomst afgesloten met de kerkfabriek Sint-Godelieve Baliebrugge voor het realiseren van de herbestemming.
In 2022 was het definitief architectuurontwerp klaar en werd een bestek opgemaakt voor uitvoering. Daaruit bleek dat de raming hoog opliep. Dit hoge budget was het gevolg van bijkomende technische zaken en door de globale prijsstijgingen in de bouwsector. Omwille van de hoge raming werd beslist om het dossier even on hold te zetten. Was een dergelijke investering voor al bij al een beperkt gebruik van het gebouw (zowel qua tijd als bezetting) bestuurlijk wel te verantwoorden?
Ook de Vrije Basisschool Baliebrugge was intussen bezig met plannen voor de renovatie van hun twee scholensites. Uiteindelijk bleken de middelen ontoereikend om hun infrastructuur voldoende toekomstgericht te maken.
Gemeente Oostkamp vroeg aan Urbain Architectencollectief om eens fris na te denken over beide behoeften om te zien of verregaande samenwerking met de school mogelijk was. Dit resulteerde in 2022 in een mini-masterplan voor de dorpskern van Baliebrugge. Er bleek heel wat optimalisatie mogelijk door een aaneengesloten zone te maken van school en kerk. Maar dan moesten een aantal fundamentele keuzes gemaakt worden: de school moest de kleuter- en lagere school samenbrengen in de Vrijgeweidestraat (die aansluit op de site van de kerk) en in de kerk moesten de ‘refter’ & ‘bewegingszaal’ een plek vinden. Door deze verregaande samenwerking en integratie van school, kinderopvang, vrijetijdsruimte … zou de kerk veel meer gebruikt worden en de investering dus veel meer renderen.
Er moest opnieuw veel uitgezocht en uitgewerkt worden:
- Een nieuw architecturaal ontwerp, dat veel verregaander was dan oorspronkelijk. Zo is er onder meer een extra verdieping binnenin nodig om alle functies een plaats te geven.
- Eigendomsstructuren aanpassen, waarbij de Gemeenteraad eind 2023 het engagement opnam om de scholensite in de Torhoutsestraat aan te kopen.
- Financiering regelen, met onder meer het aanpassen en aanvragen van diverse subsidies door de school.
De bestaande noden en de opportuniteiten van de kerk en de site errond leiden ertoe om het geheel op een geïntegreerde manier aan te pakken op dorpsniveau. Er wordt een geïntegreede dorpssite gecreërd op de site van de kerk en de school. Zowel de kerk als de buitenomgeving worden aangepakt.
Deze site leidt tot een vernieuwde kerk met een grote(re) maatschappelijke meerwaarde en een hoger gebruik, en bijkomende ruimte binnen en buiten voor verenigingen, gebruikers en uiteraard ook de school. Het centraliseren en samenbrengen van beide projecten, het verhogen van de omgevingskwaliteit op deze centrale plaats en het versterken het DNA van Baliebrugge zorgen voor een kernversterking van het dorp, maken het veerkrachtig en klaar voor de toekomst.
Op deze wijze realiseert de gemeente Oostkamp een verbindend project, waarbij intergenerationele ontmoetingen kunnen plaatsvinden, een project dat in haar totaliteit een gangmaker is voor het dorp, een innovator voor het dorp. Het project heeft een voorbeeldfunctie en hefboomeffect.
De dorpssite Baliebrugge past in de totaalvisie van de gemeente Oostkamp waar iedere inwoner en bezoeker in de gemeente een kwaliteitsvolle leef-, woon- en werkomgeving vindt. Oostkamp stelt in zijn visie 2030 duidelijk dat het een groene, meer geïntegreerde en duurzame gemeente wil worden, de samenleving versterken en de levenskwaliteit verbeteren.
Oostkamp
Streekhuis kasteel Tillegem, Tillegemstraat 81
8200 Sint-Michiels Brugge
België