In Groot Geetbets zijn verschillende vliegtuigen gecrast en deze crashen zijn gegraveerd in het collectief geheugen van de bevolking en vormen een deeltje van het
Wereldoorlogerfgoed. Gemeente Geetbets wil dit erfgoed ontsluiten door een pilotenroute. In 2008 werd er in de deelgemeente Geetbets/Hulsbeek een herdenkingsmonument opgericht naar aanleiding van de crash van een Britse bommenwerper tijdens de tweede wereldoorlog. DIt monument werd ingehuldigd in aanwezigheid van de neef van de toenmalige Britse piloot die omkwam bij deze crash. Op dit herdenkingsmonument wordt de gebeurtenis met foto’s en tekst volledig uitgelegd aan de bezoeker. Jaarlijks tijdens 11 november wordt hier hulde gebracht en een bloemstuk neergelegd. In 2009 werden twee gelijkaardige monumenten opgericht in de deelgemeente Rummen en ook nog in Hulsbeek naar aanleiding van de crash van twee Poolse bommenwerpers
tijdens de tweede wereldoorlog. Deze monumenten werden ingehuldigd in aanwezigheid van de Poolse Generaal Blasik, de Poolse Ambassadeur Winid en een delegatie van de Belgische legerleiding op 16 mei 2009. Tijdens dit bezoek werd er een grote marmeren steen geschonken door de Poolse legerleiding als dank voor de inspanningen die Geetbets doet om de herinnering aan de Poolse gesneuvelden levendig te houden. Deze steen werd naast de kerk van Geetbets geplaatst en ingehuldigd op 11 november 2009.
In 1940 (12/05/1940) crashte er echter nog een vierde bommenwerper op grondgebied Geetbets namelijk in onze derde deelgemeente Grazen. Deze
Duitse jachtbommenwerper, Junkers Ju 87 B1, beter gekend als Stuka, werd op 3/4/1999 opgegraven door enkele historici uit Helchteren. De stukken werden verdeeld onder de gravers. De motor ging naar de heer Raymond Wendelen uit Hechtel, die inmiddels al enkele jaren geleden overleden is. Zijn vrouw biedt nu de motor aan de gemeente aan tegen een aankoopprijs van 435 euro. Graag wil de gemeente Geetbets in haar derde deelgemeente ook een herdenkingsmonument oprichten voor de crash te Grazen onder de vorm van deze motor geplaatst op een gegoten sokkel op het dorpsplein te Grazen
. De motor weegt 800 kilometer en heeft een lengte van 1.7 meter op 1.5 meter. Bijhorend zal er een infobord komen zoals ook op de andere crashsites waarop de historische achtergrond van deze motor en de crash toegelicht wordt. Daarenboven willen we d
e 4 crashsites verbinden via een kleine cultuurhistorische fietsroute “pilotenroute” van 20 kilometer.
Enerzijds willen we de herinnering aan de gebeurtenissen van de tweede wereldoorlog op een gepaste manier in leven houden. Zowel voor de scholen uit Geetbets, Rummen en Hogen heeft dit project een educatieve en cultuurhistorische waarde. Ook wordt er heel wat interesse getoond door mensen uit Polen en Engeland voor onze projecten en kregen we de laatste twee jaren reeds een 40-tal buitenlandse toeristen over de vloer specifiek voor deze herdenkingsmonumenten, meestal verre familieleden van de vroegere bemanningsleden. Deze gedenksteen is ook gelegen langs het “Bokkerijderspad”, een wandelpad van 9 kilometer. Dit gedenkteken kan ook voor de occasionele wandelaar en toerist geschiedkundig een meerwaarde vormen. Anderzijds willen we onze inwoners en toeristen ook de kans geven om op een sportieve manier de cultuurhistorische achtergrond van de tweede wereldoorlog op ons grondgebied te beleven. Een mooie fietsroute langsheen onze drie deelgemeenten die de vier crashsites verbindt en eveneens loopt langs ook andere bezienswaardigheden zoals het Monnikenhof, het kasteel van Hoen en het Norbertijnenklooster te Rummen.
Gemeentebestuur Geetbets
Hageland
België
3450 Geetbets
België