Wij Willen Waterlinzen

Projectverloop:
WP 1. installatie en uitvoering van waterlinzenkweek
Leverbaarheid 1.1 (L1.1); één kweeksysteem op het bedrijf van Dieter Vantyghem (opp = 500 m²)
L1.2 : Een wekelijkse productiecapaciteit van 400 kg vers waterlinzen (25 weken -> 200 ton Waterlinzen per jaar).
1.1. Installatie van het systeem :
Er wordt geïnvesteerd in de nodige materialen voor de waterlinzenkweek (folie, bassin, UV-filters, Pompen). Handelskwekerij Vantyghem (=Dieter) financiert de operationele kosten.

1.2. Oogst :
Inagro neemt 5 wateranalyses in de projectduur om de nodige bemesting te adviseren. Inagro geeft advies in de kweek en oogst van de waterlinzen.

1.3: Labelen en opvolgen gewicht
Vanaf April 2025 zullen de waterlinzen geoogst worden. De oogst wordt tevens gewogen met een hangbalans.

WP 2 : Installatie van oogstsysteem, wasstap en verpakking van de waterlinzen
L2.1: Een was- en verpakkingsinstallatie bij Dieter
L2.2: Een productie conform wetgeving (steriele ruimte, administratieve regelgeving)

2.1: Verpakkingstest
VIVES heeft een onderzoekslabo waar vacuumkoelen, verpakkingen en de atmosfeer in de verpakking getest kan worden. De volgende factoren worden er getest: (A) Vacuumkoelen (i) niet begast, (ii) begassing 1 en (iii) begassing 2. Deze drie begassingen worden ook getest in situatie B (= niet gevacuumkoeld). De houdbaarheid en het eiwitgehalte worden getest voor en na het verpakken en vergeleken met eendenkroos verpakt in een verpakkingslijn bij een buur van Dieter die waterkers kweekt. Als blijkt dat een houdbaarheid van 5 dagen bij kamertemperatuur kan worden behaald, zal validatie gebeuren in een tweede proef, anders wordt er met andere gassen geëxperimenteerd.

2.2. Was- en verpakkingstechnologie, steriele ruimte, en koeling
Dieter investeert in het oogstsysteem, de wasstap, en verpakkingstechnologie op basis van advies door VIVES. De gekozen food contact materials (FCM) moeten voldoen aan de wetgeving. Wassen en verpakken moet volgens de richtlijnen van FAVV in een steriele ruimte.
Om voeding te wassen en te verpakken moet het bedrijf zich ook administratief in orde brengen met de wetgeving volgens de omzendbrieven van FAVV.
Uit het voortraject blijkt dat een koudeketen essentieel is om een bewaarbaarheid van meer dan 3 dagen te bekomen. De koeling en steriele ruimte worden met prioriteit geïnstalleerd (< April 2025). Alle andere investeringen worden ten laatste tegen 1 januari 2026 uitgevoerd. Dit is geen probleem voor het aanleveren van samples aan geïnteresseerde partijen omdat in tussentijd handmatig gewassen en verpakt kan worden, enkel de automatisering hangt af van de resultaten van taak 2.1.
De resultaten worden teruggekoppeld naar de controle organisaties (FAVV en EFSA) en er vindt een bezoek door het FAVV plaats om validatie op voedingskwaliteitsnormen in transparantie uit te voeren. In het voortraject is er door Inagro al contact geweest met FAVV.
Flanders’ FOOD zal het nieuws in de wetgeving rond waterlinzen blijven opvolgen. Bij vragen kunnen de projectpartners beroep doen op de connecties van Flanders’ FOOD bij de wetgevende instanties.

3. Opvolgen van voedingskwaliteitsnormen
L3.1: rapport die de voedselveiligheid onderbouwt

3.1 Staalname
Inagro neemt 12 stalen van de verpakte waterlinzen en 12 stalen van het voedingsmedium. Dit gebeurt op een verspreide manier doorheen het project. Bij een probleem kan op deze manier bijgestuurd worden en de levering van het gewas vermeden worden. De resultaten van de stalen worden geanalyseerd aan de hand van de parameters (intern en externe labo’s) die noodzakelijk zijn om te voldoen aan de voorschriften van de Novel Food goedkeuring (omschreven in de uitvoeringsverordening (EU) 2017/2470).
De bestrijdingsmiddelen aanwezig op het bedrijf worden hier ook gecontroleerd.
Ter info, in de kweek zelf worden geen bestrijdingsmiddelen gebruikt.
Inagro zorgt voor de statistische verwerking van de resultaten. VIVES helpt bij het interpreteren van de voedselveiligheid.

4. kosten-batenanalyse
L4.1: Rapport waarbij de kosten en baten worden bepaald en beschreven.
4.1 kostenbaten-analyse :
In sterke interactie met punt 1 en 2 zullen de kosten en baten door Inagro samengevat en gerapporteerd worden. Dit is een belangrijk om de verkoopsprijs te bepalen voor de afzetmarkt. Daarnaast is het een criterium voor andere tuinders en siertelers in hun beslissing om hun landbouwactiviteiten te kunnen verbreden met de kweek.
Deze info wordt geïntegreerd in de rekentool die Inagro ontwikkeld binnen de VLAIO-LA LemnaPro.

5. Creëren van de afzetmarkt
Flanders' FOOD werkt in onderaanneming in het budget van Inagro. Er wordt ook een opdracht uitgeschreven die mogelijks aan een hotelschool wordt gegund.
Er wordt binnen het LEADER project bewust niet ingezet op teelthandleidingen, onderzoek naar veevoer, en mestverwerking, omdat deze reeds in LemnaPro worden bevat.
L5.1 verzameling van de 10 beste gerechten op basis van waterlinzen
L5.2: Rapport met de beschrijving van de mogelijke afzetmarkt, en de sterktes en knelpunten van deze afzetmarkt
L5.3: Een charcuterie/broodbeleg op basis van waterlinzen

5.1 Inspireren van de afzetmarkt
In onderaanneming wordt door Inagro een offerte gevraagd aan verschillende hotelscholen om het volgende aan te bieden. 1. met hun leerlingen verschillende gerechten ontwikkelen met Waterlinzen als ingrediënt. 2. een workshop hosten met geïnteresseerde chefs. 3. een productlancering ondersteunen door onder andere een gerecht in te zenden voor de innovation award van de horecabeurs. Verder kan in de opdracht ook teasergerechtjes gemaakt worden om aan te bieden tijdens netwerkmomenten/events/brainstorms binnen de LEADER. De 10 beste gerechten worden gedeeld op de webpagina's en sociale media van de partners.

5.2 Engageren van de afzetmarkt
Flanders’ FOOD (FF) gaat in bilateraal overleg met vertegenwoordigers uit de voedingsindustrie en de horeca en polst naar interesse om eendenkroos te gebruiken in recept/productontwikkeling. FF stelt hierbij de opportuniteiten voor van het eendenkroos. FF zal hiervoor gericht vertegenwoordigers van horeca en voedingsindustrie contacteren vanuit het eigen netwerk.
FF zal met alle geïnteresseerde contacten een gemeenschappelijke brainstorm organiseren rond productontwikkeling of receptontwikkeling met waterlinzen. FF, Inagro, nodigen 20 tot 30 externe partijen uit (Retail/verwerkers/chefs) zoals bvb. 'the hobbit', Carbon Food, amarant, Colruyt, Reo veiling,.... De brainstorm wordt door Inagro samengevat in een rapport waarbij de aangegeven knelpunten en sterktes van waterlinzen worden neergeschreven. Dit wordt aangevuld met een beschrijving van de mogelijkse afnemers van waterlinzen, zodoende de sector in kaart te brengen.

5.3 productontwikkeling
Dieter zal de verpakte waterlinzen rondsturen naar geschikte afnemers. De waterlinzen worden minstens aan 10 chefs, de REO veiling, 2 groenteverpakkingsbedrijven, en 2 groenteverwerkende bedrijven vrijblijvend geadresseerd. Daarnaast wordt ook de cosmetische industrie benaderd. Deze samples worden vergezeld door een infosheet aangemaakt door INAGRO.
1 Chef (de Vrijmoed) toonde alvast interesse om een gerecht te maken met het gewas.
Tijdens het project gaat Carbon Food Deli met de waterlinzen aan de slag om er een broodbeleg of charcuterie van te maken. Ze bekijken of waterlinzen kunnen verwerkt worden als grondstof in hun huidige lijn van producten zoals:
Plantaardige Burgers, Gehakt, Worsten, en Broodbeleg. Daarvoor testen ze verschillende gerechten in de testfaciliteiten van CIAGO foodlab (beschikt over industriële machine voor het maken van charcuterie). 300 kg van het beste product wordt vervolgens in 1 van de productielijnen van Carbon Food geproduceerd. Bij succes worden de marketing en verder verkoop buiten het project verder gefinancierd door Carbon Food Deli.