Noodzaak
Als land- en tuinbouwer is het niet altijd even gemakkelijk om op de hoogte te blijven van de wijzigende regelgeving en de meest recente technieken. Daarnaast moet een landbouwbedrijf ook economisch sterk in zijn schoenen staan en zijn er ook talrijke ecologische en sociale uitdagingen. Om de land- en tuinbouwer te ondersteunen bij deze uitdagingen, kan hij/zij beroep doen op de maatregelen van ‘vorming en advies’. Land- en tuinbouwers krijgen dan extra ondersteuning voor kennis of advies zodat ze goed doordachte, realistische en juiste beslissingen kunnen nemen. De verschillende opleidingen en adviezen dragen bij tot de versterking, groei of transformatie van het bedrijf of bevorderen duurzame landbouwpraktijken met respect voor milieu en klimaat.
Omdat elk landbouwbedrijf andere noden heeft, is er in het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) meer flexibiliteit voorzien in de maatregelen van vorming en advies. Het aanbieden van vorming en advies gebeurt via twee maatregelen, namelijk de Kennisportefeuille en Vormingsplannen.
Kennisportefeuille vorming en advies
Via het e-loket krijgt elke actieve landbouwer een bepaald budget gedurende een bepaalde periode ter beschikking om vorming en/of advies aan te kopen (m.a.w. een ‘portefeuille’ om kennis/advies aan te kopen, de Kennisportefeuille). Via een catalogus die beschikbaar is op het e-loket, kan de landbouwer kiezen uit verschillende opleidingen of verschillende vormen van advies. Zowel algemeen advies, advies op bedrijfsniveau als advies één op één is mogelijk. Op die manier kan de landbouwer specifiek nagaan welk type vorming of advies bij het bedrijf past om zo het economische, ecologische of sociale aspect van het bedrijf te verbeteren. Naast de actieve landbouwer hebben ook werknemers en gezinsleden die op het landbouwbedrijf wonen de mogelijkheid om opleidingen te volgen. De subsidie voor advies of vorming bedraagt maximaal 70% van de kosten (excl. btw) van het advies of de vorming. Alle vormingscentra en adviesdiensten die aangeboden worden in de Kennisportefeuille zijn gescreend. Zo moeten bijvoorbeeld adviesdiensten onpartijdig zijn. In onderstaande overzichtsfiguur krijgt u meer inzicht in het traject en ziet u welke spelers erbij betrokken zijn.
Figuur: Proces Kennisportefeuille met een overzicht van de verschillende actoren.
Vormingsplannen
Net zoals in het vorige Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) lanceert het Departement Landbouw en Visserij jaarlijks een oproep waarna geregistreerde algemene vormingscentra een jaarprogramma met verschillende vormingsactiviteiten kunnen indienen. Dit jaarprogramma kan bestaan uit verschillende activiteiten van fysieke tot digitale opleidingen, starterscursussen, stages, lerende netwerken ... Het jaarprogramma wordt beoordeeld door het departement op basis van selectiecriteria. Vervolgens wordt aan de geregistreerde centra een budget toegekend voor de uitvoering.
Landbouwers, maar ook imkers, starters, gezinsleden, werknemers ... kunnen deelnemen aan deze vormingen. Daarnaast zijn er ook speciale vormingen voor adviseurs en lesgevers om hen de laatste nieuwe kennis aan te reiken zodat ze land- en tuinbouwers nog beter van dienst kunnen zijn.
In tegenstelling tot bij de Kennisportefeuille, zijn het hier de vormingscentra die beroep doen op de steun om vormingen vrijwel kosteloos aan te kunnen bieden.